Onderzoek Nederland: ook e-sigaret is giftig en gevaarlijk
AMSTERDAM 28/11 - De elektronische sigaret is, net als een gewone peuk, een verslavend product dat zeer giftige stoffen bevat. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Nederlandse Rijksinstituut voor Gezondheid en Milieu (RIVM), zo schrijft het Algemeen Dagblad donderdag. De Nederlandse overheidswaakhond op het gebied van volksgezondheid maakt korte metten met claims dat e-sigaretten gezond zijn. Zo hebben gebruikers vaak last van mond- en keelirritatie, duizeligheid en misselijkheid. De uitgeademde lucht bevat bovendien veel schadelijke stoffen en de geïnhaleerde nicotine is slecht voor ongeboren kinderen. Meer weten ? E-sigaret: wat vertellen we de patiënt?
De huidige gerandomiseerde studies laten niet toe de e-sigaret actief als een hulpmiddel bij rookstop naar voren te schuiven. Wat kunnen we in de spreekkamer, bij gebrek aan duidelijke gegevens, meedelen? In een studie die eind vorig jaar bij Belgische artsen werd uitgevoerd, bleek dat meer dan tweederde niet bij hun patiënten informeerden naar het gebruik van de e-sigaret. Zowat eenvijfde dacht dat de e-sigaret een gevalideerd middel was als hulp bij rookstop. Nog eens eenvijfde meende dat men de e-sigaret wel mag aanraden bij rookstop. Met andere woorden, 40% van de ondervraagde artsen had flink wat vertrouwen in het nut van elektronisch dampen, terwijl we daar tot nog toe onvoldoende argumenten voor hebben. Uit de internationale literatuur komen de volgende aanbevelingen naar voren: • Bij rookstop genieten andere farmacologische hulpmiddelen de voorkeur, zoals nicotinesubstitutie, varenicline en bupropion; • Falen deze middelen bij een rookstoppoging of wenst de roker ze niet te gebruiken, dan kan men een poging overwegen met een e-sigaret van ‘goede kwaliteit'. Publicaties brengen dit niet naar voren als een advies, maar als een mogelijk alternatief. Meteen stelt zich ook de vraag naar de gegevens die we momenteel ontberen om goede van minder goede e- sigaretten te onderscheiden; • Als de patiënt al op eigen houtje de e-sigaret heeft ingevoerd als hulpmiddel bij rookstop, kan men de evolutie 8 à 12 weken aanzien. Bij falen van de rookstoppoging, kan men het best adviseren met de e-sigaret te stoppen, om te vermijden dat de roker zijn rookstoppoging tot in het oneindige blijft doortrekken, met een middel waarvan niet bewezen is dat het
minder risico's inhoudt dan de t-sigaret. Men laat hem dus eventueel overschakelen op t- roken en onderneemt later een nieuwe rookstoppoging met een gevalideerde methode. Op Europees niveau onderneemt men stappen om de e-sigaret duidelijker te reglementeren hetzij als tabaksproduct, hetzij als hulpmiddel bij rookstop. Mogelijk vindt er zelfs een gedeeltelijke selectie per fabricaat plaats, wat eventueel inhoudt dat sommige merken alsnog in de apotheek zouden terechtkomen met rookstop als indicatie. Laten we hoe dan ook wel wezen: als de e-sigaret of sommige e-sigaretten op termijn worden erkend als een genotsmiddel dat veiliger is dan klassiek roken, dan moet het de uiteindelijke bedoeling zijn de totale verkoop van t-sigaretten te doen afnemen. Momenteel blijven de verkoop van de huidige e-sigaretten en de reclame ervoor in België verboden. De Hoge Gezondheidsraad werkt aan een advies dat tegen eind 2013 aan de minister zal worden overhandigd. Elektronische sigaret: waarschuwing van het FAGG
BRUSSEL 09/04 - Het federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten (fagg) en de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu (FOD Volksgezondheid) waarschuwen voor de elektronische sigaret, sigaar en pijp en wijzen erop dat dit soort elektronische apparaatjes gevaarlijk kunnen zijn en een aantal problemen met zich kunnen meebrengen. Het gaat om elektronische apparaatjes in de vorm van een sigaret, sigaar of pijp, bestaande uit een capsule gevuld met een vloeistof en een batterij met een elektronisch gestuurd verhittingselement. Het verhittingselement doet de vloeistof in de capsule verdampen, waarna de ontstane damp door de gebruiker wordt ingeademd. De vloeistof bestaat uit water en/of aroma's en kan al dan niet nicotine in diverse concentraties bevatten; soms worden ook tabaksextracten toegevoegd. Het fagg en de FOD Volksgezondheid waarschuwen hier voor de mogelijke gevaren die dergelijke apparaten opleveren. • De kwaliteit van de producten is zeer divers en de nodige veiligheidsvoorschriften ontbreken vaak. Deze elektronische apparaten worden vandaag zonder speciale overheidstoezicht in de handel gebracht. Ze worden vervaardigd door niet-farmaceutische bedrijven en hoeven niet te voldoen aan de vereisten van de farmaceutische sector op het vlak van kwaliteit, veiligheid en doeltreffendheid. Veel van deze producten worden verhandeld via illegale internetsites en zijn afkomstig uit diverse delen van de wereld. De kwaliteit van deze producten is zeer divers en de nodige veiligheidsvoorschriften ontbreken. • Apparaatjes met nicotine kunnen gevaarlijk zijn: risico op overdosering. Bij inname via de mond kan een dosis nicotine van 10 mg bij een kind en dosis van 30-50 mg bij een volwassene een dodelijke afloop hebben. De (na)vullingen van de apparaten bevatten soms meer dan 20 mg nicotine. Het gebruik van vergunde geneesmiddelen die helpen bij rookstop in combinatie met de variant met nicotine kan dan ook gevaarlijk zijn en een nicotineoverdosering veroorzaken. Het vrijgeven van de nicotine in de elektronische apparaten wordt geregeld door een verdamper die wordt aangestuurd door een elektronisch circuit. Dit circuit is zodanig ontworpen dat het aantal inhalaties wordt beperkt. Vandaag worden de meeste van de apparaten vervaardigd buiten het legale farmaceutische circuit en worden ze niet onderworpen aan controles op het vlak van kwaliteit, veiligheid en doeltreffendheid, zoals
voor geneesmiddelen verplicht is. Er bestaat een wezenlijk risico op nicotineoverdosering als het apparaat niet meer naar behoren werkt. Indien uzelf of iemand in uw omgeving dit product per ongeluk inneemt, neem dan onmiddellijk contact op met het antigifcentrum ( + 32 70 245 245 ) en leg uit dat het om nicotinevergiftiging kan gaan, bewaar het flesje voor verder onderzoek. • Het staat niet vast dat deze apparaatjes minder schadelijk zijn dan de klassieke sigaret, sigaar of pijp. Sommige apparaatjes worden voorgesteld als toegelaten op plaatsen waar het roken verboden is. Omwille van de mogelijke verwarring laat de FOD Volksgezondheid dit niet toe. Zelfs als deze producten niet onder de definitie van tabaksproduct vallen zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 13 augustus 1990 betreffende het fabriceren en het in de handel brengen van producten op basis van tabak en soortgelijke producten voor zover er geen tabaksextracten in zijn verwerkt, is het niet duidelijk in welke mate de uitgeademde rook toch schadelijk kan zijn en of het gebruik van elektronische sigaretten niet zal aanzetten tot conventioneel sigarettengebruik. • Exemplaren die nicotine bevatten of therapeutische indicaties vermelden ("rookstop") mogen enkel op de markt komen als ze vergund zijn als geneesmiddel. De elektronische sigaretten, sigaren en pijpen kunnen, afhankelijk van hun samenstelling of de beweerde werkzaamheid onder de geneesmiddelen- of tabakswet vallen. Geneesmiddel Nicotine is bekend als een farmacologisch werkzame substantie en wordt gebruikt in diverse tabaksvervangers (vb. nicotinepleisters, nicotinekauwgom, nicotine-inhalatoren). Dergelijke producten moeten het statuut van geneesmiddel hebben en kunnen dus enkel op de markt worden gebracht na het bekomen van een vergunning voor het in de handel brengen (geneesmiddelenwet en haar uitvoeringsbesluit - koninklijk besluit van 14 december 2006). De procedure tot het bekomen van een vergunning voor het in de handel brengen, moet de kwaliteit, veiligheid en doeltreffendheid van deze geneesmiddelen aantonen. Ook elektronische sigaretten waarbij therapeutische indicaties worden vermeld (vb. "helpt bij het stoppen met roken"), worden als geneesmiddelen beschouwd of ze nu nicotine bevatten of niet, en moeten dezelfde vergunningsprocedure doorlopen. Daarnaast moet ook het elektronische gedeelte van producten die onder de geneesmiddelenwet vallen voldoen aan de vereisten van deze wet, namelijk aan de vereisten voor een medisch hulpmiddel. Tabaksproduct Apparaten waarin extracten van tabak zijn verwerkt en deze waar de nicotine afkomstig is van de tabak voldoen aan de wettelijke definitie van een tabaksproduct of producten op basis van tabak. Dit houdt in dat het gebruik van dit soort elektronische sigaretten aan dezelfde beperkingen onderworpen is als de klassieke sigaret, inbegrepen het verbod op publiciteit, het verbod op roken in openbare plaatsen, de verplichting om gezondheidswaarschuwingen op de verpakking te zetten, de verplichting om de producten te notificeren bij de FOD Volksgezondheid. • Deze producten mogen niet "gerookt" worden op openbare plaatsen. De FOD volksgezondheid benadrukt dat het gebruik van dergelijke producten op onder meer openbare plaatsen, restaurants en cafés verboden is om te vermijden de indruk te geven dat op deze plaatsen mag gerookt worden gezien sterke gelijkenis met de klassieke sigaret. Beweringen als zou de elektronische sigaret toegelaten zijn op openbare plaatsen zijn dus onjuist. Bijkomende informatie
• Het te koop aanbieden van de elektronische sigaretten Vandaag is in België geen vergunning als geneesmiddel afgeleverd door het fagg. In België is de verkoop en de publiciteit van dergelijke apparaten dus verboden. Slechts één product is bij de FOD Volksgezondheid aangemeld als tabaksproduct. Het fagg en de FOD Volksgezondheid kunnen niets anders dan te waarschuwen voor het potentiële gevaar van deze producten die hoofdzakelijk worden verhandeld via het internet, op markten en op muziekfestivals. • Inbeslagnames van elektronische sigaretten Sinds december 2009 nam het fagg, na onderschepping door de Douane, navuloplossingen voor de elektronische sigaret in beslag. Het gaat om navulflesjes met meestal ongeveer 50 ml vloeistof. Analyse heeft aangetoond dat de vloeistof meer dan 1 gram nicotine bevat. De flesjes worden op de markt gebracht met diverse smaken waaronder aardbei- en koffiesmaak, en dragen geen enkele waarschuwing. Er bestaat een reëel gevaar dat deze producten per ongeluk worden ingenomen in het bijzonder door kinderen. De dodelijke dosis voor een kind is 10 mg wat betekent dat een halve ml al fataal kan zijn. E-sigaret maakt spectaculaire doorbraak
Het valt niet meer te ontkennen: de elektronische sigaret is de laatste jaren in opmars. Met een flinke duw in de rug vanwege de reclame – voornamelijk via het internet – stijgt het aantal gebruikers hand over hand en heeft in België de derde e-sigarettenwinkel onlangs zijn deuren geopend. Patiënten komen met vragen op het spreekuur. Of ook niet, in welk geval de arts beter poolshoogte kan nemen. Professor Kristiaan Nackaerts (dienst Pneumologie, UZ Gasthuisberg, Leuven) lichtte één en ander toe tijdens de Dagen van de Tabakologie van de VRGT in Antwerpen. Beschrijvingen van de elektronische sigaret zijn in overvloed te vinden op het al even elektronische web, maar een korte samenvatting kan u hier misschien iets sneller informeren. De e-sigaret ziet er min of meer uit zoals de klassieke tabaksigaret, zij het dan in een kunststofuitvoering. De functionele kern van het toestelletje is een capsule met een vloeistof, die door middel van een microprocessor en een batterij wordt verdampt als de roker inhaleert. De capsules bevatten wisselende concentraties nicotine of kunnen nicotinevrij zijn. In andere preparaten vindt men aroma's met bijvoorbeeld een munt-, koffie of chocoladesmaak, of tabaksaroma's. Niet onbelangrijk is dat de capsules vaak grote hoeveelheden propyleenglycol bevatten, om damp van een voor de roker aangename kwaliteit aan te maken; ook andere chemische stoffen worden hiervoor soms toegevoegd, zoals glycerol. Bij gebruik van een e-sigaret komt geen teer of CO in de luchtwegen terecht. Het oplichtende uiteinde is er zuiver voor de sfeerschepping. E-sigaretten zijn in wisselende mate wegwerpbaar. Sommige toestelletjes gaan als dusdanig de vuilnisbak in als ze leeggesabbeld zijn, maar bij andere kan men de batterij heropladen en de capsules vervangen. Er bestaan gebruiksklare capsules, maar ook capsules die men vanuit een flacon telkens zelf weer opvult. De elektronische sigaret ontstond in China, van waaruit ze zowat tien jaar geleden naar ons overwaaide. Samen met haar rook kwam een hele reeks al dan niet bodemeigen neologismen in de uitgeademde lucht terecht. De vloeistof in de capsule heet e-liquid of, in een stoere versie, e-juice. Van een e-sigaretje genieten, is ‘to vape' in het Engels en ‘dampen' in het Nederlands. Om de elektronische en de klassieke sigaret of hun respectieve consumenten in een trekje van elkaar te onderscheiden, spreekt men van de e-sigaret en de t-sigaret, alsook de e- en de t-rokers.
Zowat overal ziet men het aantal gebruikers van de e-sigaret snel stijgen. Uit een recente enquête van Stichting tegen Kanker bleek dat de prevalentie van e-rokers in ons land tussen 2012 en 2013 is toegenomen van 0,2% tot 2%. In 2012 leverde de verkoop van e-sigaretten wereldwijd twee miljard dollar op. Het onrustwekkende van deze situatie is dat de e-sigaret zich met een wolk van onduidelijkheid omhult. Er is geen kwaliteitscontrole en geen heldere informatie voor consument of arts, onder andere bij gebrek aan voldoende onderzoeksresultaten. Sommige toestelletjes werken niet conform de beloften van de producent. In een aantal gevallen bevatten capsules niet de dosis nicotine die het etiket aankondigt. Of binnen één verpakking zijn capsules niet identiek gedoseerd. De capaciteit om nicotine uit de capsule te extraheren verschilt van toestel tot toestel. Consumenten schrijven de e-sigaret wel eens met stelligheid kenmerken toe die hen zijn aangepraat door allerlei internetsites. Als artsen weten we dat doeltreffendheid en veiligheid alleen kunnen worden gestaafd door feitelijke gegevens. Bij gebrek hieraan is minstens enige terughoudendheid geboden
CaffeineMaybe some day in the future we will discover that caffeine was the root of all humanevil, but studies on the long-term health effects of caffeine have been inconclusive andcontradictory as of yet. It was proven that a rat drinking 12-14 cups a day risked birthdefects; a stern warning to all you rats out there. Caffeine is a strong substance forsure, and if you experience any discomfort fr